Warszawa, kolekcja prywatna

Paryż, Trianon de Bagatelle, Boleslas Biegas. Sculptures-peintures, maj-sierpień 1992 (inny egzemplarz). Paryż, Théâtre Femina, Exposition Biegas, 24.06-5.07. 1912 (inny egzemplarz).

Deryng X. Bolesław Biegas, wyd. Polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie/Biblioteka Polska w Paryżu, Paryż 2011, s. 185, s. 276, s. 277 (inny egzemplarz). Boleslas Biegas. Sculptures-peintures [katalog wystawy], wyd. Trianon de Bagatelle -Paris, Paryż 1992, poz. 24, s. 97.

Deryng X. Bolesław Biegas, wyd. Polskie Towarzystwo Historyczno-Literackie/Biblioteka Polska w Paryżu, Paryż 2011. Bielawski B, Twórczość rzeźbiarska Bolesława Biegasa do 1914 r., w: Sztuka ok. 1900, Warszawa 1969, s. 261. Boleslas Biegas. Sculptures-peintures [katalog wystawy], wyd. Trianon de Bagatelle -Paris, Paryż 1992, poz. 6, s. 320.

Wraz z początkiem nowego stulecia Bolesław Biegas był już postacią doskonale rozpoznawalną na paryskiej scenie artystycznej. Niezależny talent, obrosły legendami i skandalami, wzbudzał żywe zainteresowanie kolekcjonerów oraz krytyków. Około 1910 roku w twórczości rzeźbiarskiej artysty widoczny staje się wyraźny zwrot ku rzeźbie pełnej. Jednocześnie coraz silniej fascynuje go temat aktu, a płeć przedstawianych postaci zostaje jednoznacznie określona. W tym czasie powstają dwie odpowiadające sobie kompozycje o starotestamentowej tematyce – „Adam” oraz „Ewa”. Prezentowany odlew z brązu ukazuje biblijną pierwszą kobietę w pełnej pokory, niemal skurczonej pozie. Lekko przygarbiona, z dłońmi splecionymi przed sobą, kieruje wzrok niepewnie ku górze. Na jej twarzy malują się przygnębienie i lęk – emocje wynikające z nieposłuszeństwa wobec Boga i spożycia zakazanego owocu. Haptycznie opracowana figura, modelowana ze wszystkich stron, zdradza drobne deformacje i subtelne zachwiania proporcji. Te niewielkie niedoskonałości rekompensuje jednak symboliczna wymowa oraz silna ekspresja dzieła. Ciało Ewy zdaje się napięte, a jej oblicze ujawnia wewnętrzny dramat – świadcząc o wyjątkowej wrażliwości i talencie Biegasa.

Bolesław Biegas to jeden z najwybitniejszych polskich modernistycznych malarzy i rzeźbiarzy. Przyszedł na świat w 1877 roku w małej wiosce na Mazowszu. Po wczesnej stracie obojga rodziców, pracował jako pomocnik stolarski, terminował też w pracowni snycerskiej w Warszawie. W roku 1896 jego rzeźbami w glinie zainteresował się lekarz z Ciechanowa, Franciszek Rajkowski, który objął Biegasa opieką i ułatwił dalszą pracę rzeźbiarską. Wykonane w tej wczesnej fazie twórczości rzeźby, czerpiące inspirację z życia mazowieckiej wsi, artysta pokazał na wystawie w Warszawie, czym przyciągnął uwagę krytyków. Wśród piewców talentu młodego rzeźbiarza znaleźli się Aleksander Świętochowski, Aleksander Rzewnicki i hrabia Adam Krasiński. Wkrótce Biegas rozpoczął studia w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Pod wpływem Stanisława Przybyszewskiego szybko odrzucił zasady nauczania akademickiego, co poskutkowało wydaleniem go z uczelni. W tym samym czasie prace młodego rzeźbiarza podbijały już Wiedeń i Monachium. W 1901 roku wyjechał na stałe do Paryża. Związał się ze środowiskiem polskim, przyjaźniąc się zwłaszcza ze znakomitą artystką Olgą Boznańską. Został członkiem Polskiego Towarzystwa Historyczno-Literackiego, któremu pod koniec życia zapisał cały majątek i dorobek artystyczny. Pierwsze lata w Paryżu to niekończące się pasmo sukcesów. Biegas wystawiał swoje prace na salonach czasopisma „La Plume”, salonach niezależnych i jesiennych, a także na ekspozycjach Société Nationale des Beaux-Arts. Indywidualne wystawy artysty odbywały się w paryskiej Galerie A. Seligmann (1911, 1925), Galerie Bernheim-Jeune (1929) i Galerie Arts et Artistes Polonais (1932), oraz w londyńskiej Arlington Gallery (1930). Swoje prace pokazywał ponadto w Petersburgu, Kijowie, Rzymie i Amsterdamie. Po I wojnie światowej zarzucił rzeźbę na rzecz malarstwa. Pochłonęła go symbolistyczna sztuka Moreau i Bocklina, zafascynował się dekoracyjnością okresu secesji. W dziedzinie malarstwa, do jego najbardziej oryginalnych dzieł należą „portrety sferyczne” – seria, którą Biegas zapoczątkował w 1918 roku. Przedstawiały one przede wszystkim okultystyczne wizerunki tajemniczych kobiet, ale także portrety politycznych przywódców i dyktatorów. W latach 20. Artysta stworzył cykl obrazów o charakterze onirycznym i erotycznym, zatytułowany „Mistyka nieskończoności”. Dzieła zostały pokazane po raz pierwszy w 1925 roku, w Galerie André Seligmann w Paryżu i przyjęte bardzo entuzjastycznie. Ich kontynuację stanowił cykl „Sławni ludzie” z lat 30. Przez środowisko paryskie Biegas uznawany był za artystę awangardowego, na długo przed fowistami, kubistami i futurystami. Powszechnie uważany jest za czołowego przedstawiciela kierunku symboliczno-secesyjnego. Niemniej jego zróżnicowana i bogata twórczość nosi cechy silnej indywidualności. Tymczasem po II wojnie światowej artysta popadł w zapomnienie. Ponowne zainteresowanie jego twórczością narodziło się w latach 70., gdy polscy i francuscy historycy sztuki zajęli się badaniem jego spuścizny, przygotowując wystawy i opracowania, m.in. monumentalny katalog dzieł Biegasa, wydany dzięki Bibliotece Polskiej w Paryżu przez Xaviera Derynga.