23. Zygmunt Menkes - Niosący Torę (Simchat Tora), przed 1935

  • Poprzedni

    Poprzednia praca

    Wiktor Korecki
    - Zachód słońca nad jeziorem,

  • Następny

    Następna praca

    Pinchus Krémègne
    - Martwa natura z dzbankiem,

wszystkie obiekty

Opis obiektu

(…) Artysta ten posiada, o ile tak to można nazwać, wewnętrzną siłę właściwą silnym charakterom, które zawsze dążą do wypowiadania się w sposób jednoznaczny z istniejącą równowagą. Można sądzić, że dla Menkesa ekspresja malarska jest absolutnym środkiem i koniecznością do uzyskania harmonii. W równowadze i harmonii znajduje on bowiem radość, siłę i cel życia.

(Teriade E., Menkes, w: Sigmund Menkes, wyd. Lipert Gallery, Nowy Jork 1993, s. 15.)

 

 Malarstwo Zygmunta Menkesa, jednego z głównych eksponentów Szkoły Paryskiej, to przede wszystkim kompozycje figuralne, portrety, akty, martwe natury i pejzaże. Niezależnie od podejmowanej przezeń tematyki płótna Menkesa posiadały walor dekoracyjny, wynikający z wielkiej wrażliwości na kolor. Menkes często malował sceny z życia Żydów, przedstawiając obrzędy religijne i rabinów wnikających w słowa Tory. Twórczość Menkesa z przełomu lat 20. i 30. porównywana jest z ekspresjonistycznymi formułami przedstawieniowymi Chaima Soutine'a. Artysta czerpał ikonografię z Biblii, nasycając sceny religijne nostalgią. Jego pejzaże, malowane w prowincjonalnych miasteczkach i górach południowej Francji, emanują zmysłowością i świadczą o niezwykłej wrażliwości artysty na walory koloru i światła.

Oferowana kompozycja należy do repertuaru często podejmowanych przez Menkesa przedstawień związanych z religijnością Żydów. Mężczyzna niosący Torę, któremu towarzyszy chłopiec to temat, który pojawił się w malarstwie artysty zarówno w okresie paryskim („Ojciec i syn”), jak w późniejszym, tzw. amerykańskim („Radość Tory”). Inspirację zaczerpnął Menkes z obrządku Simchat Tora (hebr. radość Tory) - uroczystości związanej z zakończeniem rocznego cyklu czytania Tory. W Izraelu obchodzona 8 dnia święta Sukot, w Szemini Aceret (hebr. ósmy dzień zgromadzenia), który uważany jest za osobne święto, w diasporze Simchat Tora celebrowano zazwyczaj dzień później. Wedle tradycji, z aron ha-kodesz wyjmuje się wszystkie zwoje Tory. Śpiewając i tańcząc mężczyźni obnoszą je siedem razy wokół synagogi. Dzieci powiewają chorągiewkami, na których zatknięte są jabłka z płonącymi świeczkami. Pod koniec przedstawiciel gminy odczytuje krótkie fragmenty Tory. Ceremonię powtarza się następnego ranka; kolejny przedstawiciel kongregacji odczytuje ostatni fragment Księgi Powtórzonego Prawa i pierwszy Księgi Rodzaju. Wszyscy dorośli mężczyźni odmawiają po kolei błogosławieństwo nad Torą. W bimie uczestniczą także dzieci, które powtarzają formułę błogosławieństwa (Tomaszewski J., Żbikowski A., Żydzi w Polsce. Dzieje i kultura. Leksykon, Warszawa 2001).

Zygmunt Menkes był niezwykle przywiązany do swoich korzeni, jako jeden z nielicznych eksponentów środowiska żydowskich malarzy często podejmował tematykę religijną. Sam na temat swojego malarstwa wypowiadał się oszczędnie, gdyż, jak twierdził: „nie temat, ale idea jest najważniejsza. Temat można nazwać tak czy inaczej – sam często nie wiem jak zatytułować obraz – sedno zaś leży w samej pracy i kompozycji. Zawsze wierzyłem, że dzieła są wynikiem wrodzonej ciekawości artysty oraz zdobytej przez niego wiedzy, a nie – jak uważają niektórzy – podświadomości” (Sigmund Menkes, wyd. Lipert Gallery, Nowy Jork 1993, s. 27). 

Proweniencja

Warszawa, kolekcja prywatna
Polswiss Art, aukcja 4.03.2001, poz. 33
Warszawa, kolekcja prywatna
Polswiss Art, aukcja 19.05.1996, poz. 24

Nr katalogowy: 23

Zygmunt Menkes (1896 - 1986)
Niosący Torę (Simchat Tora), przed 1935


olej, płótno / 79 x 64 cm
sygn. p.g.: Menkes


Estymacja:
280 000 - 350 000 zł ●
61 675 - 77 093 EUR
70 000 - 87 500 USD

Cena sprzedaży:
250 000 zł*
55 067 EUR
62 500 USD

Aukcja Dzieł Sztuki 15 marca 2022

15 marca 2022 godz. 19.00
Dom Aukcyjny Polswiss Art
ul. Wiejska 20, Warszawa

wystawa przedaukcyjna:
23 luty – 15 marca 2022 r.
Galeria Domu Aukcyjnego
ul. Wiejska 20, Warszawa

Wystawa czynna:
pn-pt: 11:00 - 18:00
sob-nd: 11:00 - 15:00

ZLECENIE LICYTACJI

Licytuj online

Zapytaj o obiekt   

Newsletter

Zapisując się na newsletter Domu Aukcyjnego Polswiss Art otrzymujesz: