Polswissart

Obraz Sterna „Kompozycja” jest próbą poradzenia sobie z traumą wojny. Od obrazu emanuje cisza, ale najgłośniejsza ze wszystkich. Jest w nim spokój i pogodzenie się z przeszłością, ale nie zapomnienie o niej. Stern przedstawia krajobraz po wojnie, który powoli pod wpływem mijającego czasu stara się zaadaptować blizny i rany mu zadane. Przeszła rzeczywistość staje się odrealnionym wspomnieniem, tak jak zamalowane przez Sterna kości, przestają być tak rzeczywiste. Są, ale już zinterpretowane przez artystę. Ułożone według jego zasad. Nie sposób zapomnieć o minionych wydarzeniach, trzeba je jednak dopasować do teraźniejszego życia, uporządkować i znaleźć im miejsce, żeby pozwoliły dalej żyć w nowym kontekście.

Różne są interpretacje kompozycji z kości Sterna. Niekiedy doszukujemy się w nich alfabetu hebrajskiego – pierwszego, z którym miał kontakt artysta i zapisanych imion osób, które nie miały szczęścia, aby przeżyć wojnę. Artysta na pewno stracił wielu bliskich, widział ich cierpienie i krzywdy im wyrządzone. Możliwe, obrazy są ich upamiętnieniem. Drobne kosteczki są bardzo wymownym materiałem, niepokojącym, budzącym grozę. Nabierają jeszcze większej siły w obliczu biografi i artysty. Wydają się jedynym słusznym wyborem, po traumie jakiej doświadczył. Jak miałby on chwycić z powrotem za pędzel, po tym czego doświadczył? Niektóre zdarzenia zmieniają nas na zawsze, nie sposób wrócić do tego, co było przedtem.

Obraz prezentowany na aukcji jest bardzo poważną pracą, pobudza nas do refleksji, jest dowodem na okrucieństwo historii. Stern, tworząc na ciemnym tle jasny okrąg z ułożonymi wewnątrz organicznymi pozostałościami po minionym życiu, stwarza iluzję, że to tylko wycinek traumy, że tych kości jest jeszcze dużo więcej.

Warszawa, kolekcja prywatna