Aukcje
Wystawy
Obrazy galerii
Zaproponuj obiekt
KUP SPRZEDAJ Usługi
Inspiracje
O nas
Kontakt
pl
pl
en
pln
pln
eur
usd
chf
61.

Antoni Starczewski
(1924-2000)

Kompozycja na dwie ręce, 1957-1959

ceramika szkliwiona / 58,5 x 45,5 cm
Cena wywoławcza:
65 000 
Estymacja:
80 000 - 100 000 
Cena wylicytowana:
70 000 
61.

Antoni Starczewski
(1924-2000)

ceramika szkliwiona / 58,5 x 45,5 cm

Podatki i opłaty

  • Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna.
    Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
  • Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite" według progów zawartych w regulaminie aukcji. Do 50 tys. euro stawka opłaty wynosi 5%.

Oferowana kompozycja powstał w trakcie pracy nad monumentalną płaskorzeźbą zatytułowaną „Układ na dwie ręce”, którą w latach 1957-59 Antoni Starczewski zrealizował jako zamówienie do holu Biblioteki Uniwersyteckiej w Łodzi. Owalna forma o wymiarach 320 x 240 cm złożona była z ok. 160 niepowtarzalnych elementów, ujętych w pasowy, horyzontalny układ. Zarówno główna realizacja jak i towarzyszące jej mniejsze wersje „Układu…” podejmowała tematykę światła, które, padając na wklęsło-wypukłą powierzchnię, wywołuje wrażenie falowania, pulsowania, drgania. Jest przez to kompozycją niezwykle ekspresyjną a artysta tak ją objaśniał: „Powstała ona przy jednoczesnym użyciu obu rąk i jest nawiązaniem, między innymi, do ruchów, jakie wykonuje dyrygent kierujący orkiestrą” (Kowalewska M., Musiał G. [red.], Antoni Starczewski. Transpozycje, wyd. Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Łódź 2020, s. 23). Starczewski niejednokrotnie podkreślał związek swej twórczości z muzyką a proces powstawania rytmicznych kompozycji zrównywał z aktem komponowania dzieła muzycznego. Partytura dzieła muzycznego składa się z znaków. Podobnie w oferowanej kompozycji, która oparta jest na modułowych elementach ułożonych w liniowym porządku. Poszczególne elementy różnią się od siebie. Zestawione w dynamiczne wstęgi tworzą swoisty zapis. Praca koncepcyjna nad „Układem…” i towarzyszącymi mu kompozycjami stała się przyczynkiem do opracowania przez Starczewskiego w 1963 roku grupy około 30 elementów, które można było zestawiać ze sobą jak czcionki drukarskie. Dwa lata później artysta poszedł o krok dalej i przetransponował ideę zapoczątkowaną w „Układzie…” na inne dyscypliny w obrębie form rzeźbiarskich – ceramikę, drewno i metal. Oferowana praca jest częścią koncepcji, która odegrała niebagatelna rolę w kształtowaniu dorobku twórczego Antoniego Starczewskiego. Rozpoczęła okres poszukiwań relacji miedzy sztukami wizualnymi a muzyką, otworzyła drogę do prac-partytur, których wspólnym mianownikiem był rytm a medium – ceramika, tkanina, metal – odgrywało rolę drugorzędną. Można dziś powiedzieć, że kompozycje „na dwie ręce” stały się zaczynem jednego z najważniejszych fenomenów łódzkiej awangardy powojennej.

Artysta i nauczyciel akademicki związany ze sztuką awangardową. Starczewski należał, obok Lecha Kunki, Stanisława Fijałkowskiego i Stefana Krygiera, do grupy twórców skupionych wokół myśli Władysława Strzemińskiego, określanych mianem „kręgu Strzemińskiego”. W 1945 roku Antoni Starczewski zapisał się na studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, gdzie wykładowcą był Strzemiński. Studia ukończył w 1951 roku. Po studiach pracował jako projektant przemysłowy w Łodzi oraz Włocławku. Jako nauczyciel akademicki rozpoczął pracę na macierzystej uczelni w 1955 roku, w 1982 roku uzyskując tytuł profesora. Prowadził pracownię tkaniny i gobelinu, od 1982 roku był kierownikiem Katedry Tkaniny na Wydziale Wzornictwa Przemysłowego. Twórczość Starczewskiego nie jest związana z jednym nurtem sztuki, przypisać ją można do sztuki obiektu i strukturalizmu. Artysta uważał się za spadkobiercę myśli Strzemińskiego w tym sensie, że motywy jego dzieł pozbawione są skojarzeń literackich, przez co bliskie są unizmowi. Starczewski początkowo malował ale już od połowy lat 50. XX w. skupił się na ceramice. Znany jest przede wszystkim z efektownych płaskorzeźb. W 1960 roku zrealizował monumentalna płaskorzeźbę „Biblioteka” dla biblioteki uniwersyteckiej w Łodzi. Jakiś czas później artysta zmienił jej tytuł na „Układ na dwie ręce”. Czerpiąc często z muzyki, zwłaszcza w obszarze rytmu jaki cechuje jego kompozycje, Starczewski wykorzystywał poziomy rejestr zapisu znaków, tworząc swoiste partytury. Pozorna harmonie zaburzały zakłócenia rytmu. Idąc tym tropem Starczewki opracował w 1963 roku swój pierwszy alfabet złożony z ok. 30 znaków zbudowanych z cegieł, klocków, płytek, odlanych w tworzywie warzyw i liści. W tkaninie, płaskiej i prostej, alfabetem z kolei były czarne i białe punkty. Dominująca cechą twórczości Antoniego Starczewskiego była próba usystematyzowania, wprowadzania porządku, opanowania masy, w której żaden element, choć tego samego gatunku, nie powtarzał się. Pojawiła się też refleksja nad zdolnością człowieka do uchwycenia pewnych powtarzalnych wariantów wśród pozornie jednolitej masy. Inspiracją była muzyka. Artysta był wielokrotnie nagradzany za swoje prace na międzynarodowych wystawach i festiwalach w Europie i na świecie. Był laureatem m.in. Grand Prix na VIII Międzynarodowym Biennale Grafiki w Tokio w 1979, złotego medalu na III Międzynarodowym Biennale Grafiki we Florencji, złotych medali w Faenzy oraz na międzynarodowym konkursie ceramicznym w Perugii. Zdobył srebrny medal na Międzynarodowej Wystawie Ceramiki Artystycznej w Pradze i drugą nagrodę na 6. Międzynarodowym Biennale Grafiki w Krakowie.