Polswissart

MARTWA NATURA Z RÓŻAMI, 1867
olej, deska, 48,5 x 35 cm
sygn. i opisany na odwrocie: T. Kwiatkowski 1867. | Paris Faub St Honoré No 168. | rue de Rennes No 65
Obok owalna lakowa pieczęć z odciskiem głowy w profilu.

MARTWA NATURA Z KWIATAMI I OWOCAMI, 1867
olej, deska, 45 x 33 cm
sygn. i opisany na odwrocie: T. Kwiatkowski 1867. | Paris Faub St Honoré No 168. | rue de Rennes No 65
obok owalna lakowa pieczęć z odciskiem głowy w profilu.

REPRODUKOWANY:
Melbechowska – Luty A., Teofi l Kwiatkowski 1809-1891, wyd. PAN 1966, poz. 69 (jako Martwa natura)
OPISANY:
Melbechowska – Luty A., Teofi l Kwiatkowski 1809-1891, wyd. PAN, 1966, s. 110.

Jednym z gatunków podjętych przez Teofi la Kwiatkowskiego w latach 60-tych XIX wieku była martwa natura. Kompozycje te, reprezentacyjne i malowane ku ozdobie mieszczańskich salonów, były utrzymane w schemacie klasycznym, wywodzącym się z najlepszych przykładów malarstwa siedemnastowiecznego. Stylizacja kształtów malowanych kwiatów i owoców, wygięta, dekoracyjna linia rysunku oraz stosowanie układu – wazon, bukiet, draperia, owoce na stole to reminiscencja malarstwa holenderskiego. Oferowany pendant martwych natur Kwiatkowskiego potwierdza zdolność tego artysty do wrażliwego i niepospolitego odczucia materii malarskiej oraz do tworzenia doskonale zaaranżowanych kompozycji. Poszczególne elementy jak kwiaty czy owoce malowane są z dużą subtelnością, stając się niejako pretekstem do ukazania bogactwa ich form, kształtów i bogatych zestawień kolorystycznych. Są to prace kameralne, o dużym pierwiastku poetyckości i niezwykle dekoracyjne.

Paryż, kolekcja prywatna
Paryż, Daguerre S.V.V., aukcja 27.02.2013, poz. 59
Paryż, kolekcja prywatna
Paryż, własność Marie-Louis Dervault, wnuczki artysty (do 1978)

Urodzony w 1809 roku w Pułtusku Teofil Kwiatkowski, to wybitny przedstawiciel romantyzmu w malarstwie polskim. W latach 1825-1830 kształcił się artystycznie pod okiem Antoniego Brodowskiego i Antoniego Blanka w Oddziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Warszawskiego. Jako student wziął udział w powstaniu listopadowym, a po jego upadku udał się do Paryża ze statusem wygnańca. Tam kontynuował naukę malarstwa u Léona Cognieta. Utrzymywał bliskie kontakty m.in. z rodziną ks. Czartoryskich, Adamem Mickiewiczem, Fryderykiem Chopinem, Cyprianem Kamilem Norwidem i Teofilem Lenartowiczem. Od 1839 roku zaczął wystawiać na Salonie Paryskim.

Związany z kręgiem polskiej emigracji żyjącej nad Sekwaną, malował dla niej akwarele poświęcone powstaniu (potem także styczniowemu), sceny przypominające szlachecką i rycerską przeszłość, skomplikowane pod względem ikonografii kompozycje alegoryczne wyrażające mistyczne nastroje tego środowiska, a także tańce i zabawy ludu polskiego. Uchodził za znakomitego portrecistę Chopina. Wykonał wiele jego wizerunków (również na łożu śmierci), przedstawiając go także jako jednego z uczestników symbolicznej sceny balu w Hôtel Lambert („Polonez Chopina”) – do którego to tematu wracał wielokrotnie.

Kwiatkowski zdobył szerokie uznanie nastrojowymi pejzażami tworzonymi w Normandii, Prowansji (głównie w okolicach Avinionu) oraz Burgundii – zwłaszcza w okolicach Avallon, gdzie znajdowała się posiadłość jego żony, Francuzki, Marie Caroline Jordan. Z upodobaniem przedstawiał widoki portów, nadbrzeży, żaglowców, łodzi i uwijających się rybaków. Chętnie też podejmował temat burzy morskiej i tonącego okrętu. Odrębną część jego twórczości stanowią kompozycje o motywach fantastycznych. Artysta pozostawił po sobie wiele mistrzowskich akwarel – pejzaży, scen rodzajowych, patriotycznych i kostiumowych. Do rzadkości na rynku antykwarycznym należą jego obrazy olejne, zwłaszcza zaś martwe natury.