Polswissart

kolekcja prywatna, Kraków
kolekcja prywatna, Wilno (do 1939 roku)

Polski malarz, którego twórczość zaliczana jest do akademizmu, romantyzmu, symbolizmu i secesji. Brat stryjeczny Miłosza– znanego malarza, rysownika i krytyka sztuki – oraz Józefa Kotarbińskiego – pisarza, krytyka literackiego i teatralnego, aktora teatralnego i filmowego. Absolwent warszawskiej Klasy Rysunkowej pod kierunkiem Rafała Hadziewicza, od 1872 roku kontynuował naukę w Rzymie w Akademii św. Łukasza. Tam też otworzył własną pracownię. Do kraju powrócił w 1888 roku i osiadł w majątku rodzinnym na terenie dzisiejszej Białorusi skąd często wyjeżdżał do Kijowa prowadząc tam własną pracownię. Uczestniczył w miejscowym życiu artystycznym, m.in. w wystawach organizowanych przez kijowskie Towarzystwo Artystyczne. Pracował nad dekoracjami ściennymi dla kijowskiego soboru św. Włodzimierza oraz w wielu innych prestiżowych budynkach ówczesnego Kijowa a także Moskwy i Petersburga.
Tematyką prac Kotarbińskiego były przede wszystkim kompozycje nawiązujące do motywów biblijnych bądź starożytnych – zwłaszcza te z życia Grecji i Rzymu. Był również twórcą pejzaży fantastycznych i symbolicznych. O postaciach kobiecych, tak często występujących w roli cichych bohaterek płócien artysty, pisała Maria Poprzęcka: Wyobrażenia te są nie tyle polskie i szopenowskie, ile są przejawem powszechnej mody na bezcielesne anielice, blade, o przepastnych oczach i długich włosach. Owe zalecające się poetycznością zjawy skutecznie zdominowały ideał kobiecości w sztuce przełomu wieków, sztuce, którą określić można jako umasowioną i popularną odmianę symbolizmu. To co wyróżnia malarstwo Kotarbińskiego to niezwykła wrażliwość na kolor, swoboda warsztatu i tajemniczy nastrój płynący z jego płócien. O kolorystycznych walorach prac Kotarbińskiego pisał już Henryk Piątkowski w 1895: [Kotarbiński] jest przede wszystkim kolorystą, w szlachetnym znaczeniu tego słowa, z impulsu, z poczucia wewnętrznego, z potrzeby ducha. Świat przedstawia mu się w postaci plam kolorowych, bardzo barwnych, w harmonijną zlewających się gamę. Wyszukane tony, łagodnie jednoczące się w artystyczną całość, może zbyt fantastyczną gazą osłaniają rzeczywistość. Wszystko to czyniło zeń bardzo popularnego malarzem, którego antykizująca twórczość zjednywała sobie szerokie grono odbiorców. Z racji na spustoszenie jakiego we spuściźnie artysty dokonała pierwsza wojna światowa i rewolucja bolszewicka dzieła Kotarbińskiego rzadko pojawiają się na rynku co nadaje im niewątpliwie kolekcjonerskiej wartości.