Polswissart

Warszawa, kolekcja prywatna
Agra-Art, aukcja 22.12.1991, poz. 55

Malarstwo Polskie w zbiorach prywatnych, Wyd. Agra-Art, Warszawa, 1995, il. 125, s. 118.

Jedna z najważniejszych postaci artystycznego świata Młodej Polski, wieloletni profesor Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, jeden z najwybitniejszych pejzażystów w polskiej sztuce. Studiował malarstwo u Wojciecha Gersona w Warszawie i Władysława Łuszczkiewicza w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, a w latach 1885-1888 u Carolusa Durana w Paryżu. Wiele podróżował po Europie – wyjeżdżał do Francji, Włoch, Hiszpanii, Szwajcarii, Niemiec, Austrii, Czech, wielokrotnie jeździł na Ukrainę. W 1895 był w Berlinie, gdzie współpracował z W. Kossakiem i J. Fałatem przy malowaniu panoramy Berezyna, we Lwowie współpracował z Janem Styką przy Golgocie. W 1897 został profesorem malarstwa krajobrazowego krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, twórcą tzw. krakowskiej szkoły pejzażu. Stosował nowatorskie metody nauczania, często zabierał uczniów w plener, wykształcił blisko 60 uczniów zwanych tzw. „szkołą Stanisławskiego”, m.in. Stanisława Kamockiego, Henryka Szczyglińskiego, Stanisława Filipkiewicza, Iwana Trusza, Henryka Uziębło czy Stanisława Gałka, wpływając na polskie malarstwo pejzażowe kolejnych lat. Zajmował się również grafi ką, ilustracją, projektował plakaty i dekoracje teatralne. Był jednym z założycieli Towarzystwa Artystów Polskich Sztuka (1897), członkiem Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana (1901). Uczestniczył w wielu wystawach. Największa kolekcja jego prac znajduje się w Muzeum Narodowym w Krakowie. Początkowo malował realistyczne pejzaże oparte na przygotowawczych studiach z natury. Późniejsza fascynacja impresjonizmem spowodowała eksperymenty ze światłem w pejzażu i coraz większą dążność do syntezy form barwnych. Podczas swych podróży tworzył setki, najczęściej miniaturowych pejzaży malowanych bezpośrednio w plenerze. Niewielkich rozmiarów, pozbawione sztafażu, symboliczne krajobrazy tworzył na tekturach i deseczkach. Subiektywnie interpretowany, symboliczny, miniaturowy pejzaż Stanisławskiego stał się jednym z najbardziej charakterystycznych zjawisk w polskim malarstwie.