Aukcje
Wystawy
Obrazy galerii
Zaproponuj obiekt
KUP SPRZEDAJ Usługi
Inspiracje
O nas
Kontakt
pl
pl
en
pln
pln
eur
usd
chf
10.

Eligiusz Niewiadomski
(1869-1923)

Głowa woja (Głowa wodza słowiańskiego) / Studium do Irydiona, lata 20. XX w.

olej, płótno, tektura / 28,5 x 25,5 cm (w świetle oprawy) / 30 x 35,5 cm

(1) na odwrociu opisany: Głowa wodza słowiańskiego / studium / E. Niewiadomski (2) na odwrociu informacja: Odesłać / już Wiesław Popiel / Warszawa / Górnośląska 16/26

Estymacja:
20 000 - 30 000 
Cena wylicytowana:
20 000 
10.

Eligiusz Niewiadomski
(1869-1923)

olej, płótno, tektura / 28,5 x 25,5 cm (w świetle oprawy) / 30 x 35,5 cm

(1) na odwrociu opisany: Głowa wodza słowiańskiego / studium / E. Niewiadomski (2) na odwrociu informacja: Odesłać / już Wiesław Popiel / Warszawa / Górnośląska 16/26

Podatki i opłaty

  • Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna.
    Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.

Warszawa, kolekcja prywatna
Warszawa, kolekcja Wiesława Popiela
własność artysty

Literatura:
Słownik Artystów Polskich i Obcych w Polsce działających, tom. VI, wyd. IS PAN, Warszawa 1998, s. 81.
„Tygodnik Ilustrowany”, 1911, nr 11, ss. 204-205.

Oferowane portrety autorstwa Niewiadomskiego przedstawiające słowiańskiego woja oraz postać męską zaczerpniętą z tradycji antycznej odnotowuje „Słownik Artystów Polskich” jako „Głowę woja” oraz „Studium do Irydiona”, własność Wiesława Popiela z Warszawy (Słownik Artystów Polskich  i Obcych w Polsce działających, tom. VI, wyd. IS PAN, Warszawa 1998, s. 81). Pod względem stylistycznym obydwie prace nawiązują do realizacji wspomnianych polichromii w Koninie. Z konińskimi malowidłami ściennymi, reprodukowanymi w „Tygodniku Ilustrowanym” (1911, nr 11, ss. 204-205) łączy oferowane portrety pewna hieratyczność przedstawienia o secesyjnej stylistyce.    

Osoba Niewiadomskiego jako malarza i krytyka została w znacznej mierze zapomniana i zdeprecjonowana w wyniku politycznego zabójstwa prezydenta. Artystyczny dorobek jego uległ rozproszeniu, częściowo zniszczeniu, a także zupełnie świadomej eliminacji z obiegu wystawienniczego. Opinia o Niewiadomskim jako o politycznym fanatyku przez lata rzutowała na sposób w jaki postrzegano jego twórczość. Każda pojawiająca się na rynku praca przywraca ponownie postać tego niezwykłego malarza stanowiąc świadectwo wszechstronności jego talentów.

Eligiusz Niewiadomski był malarzem, teoretyk sztuki i pedagogiem. Artystą – który w historii zapisał się jako zabójca prezydenta RP Gabriela Narutowicza. Urodził się w Warszawie w 1869 roku. Edukację artystyczną rozpoczął w rodzinnym mieście w Szkole Rysunkowej u Wojciecha Gersona. Kontynuował naukę w Petersburgu na tamtejszej akademii. Był uważany za bardzo zdolnego ucznia, czego dowodem stały się liczne medale, które otrzymał podczas studiów. W tym wczesnym okresie twórczym znajdował się pod wpływem sztuki Arnolda Böcklina, czego dowodem był jego obraz dyplomowy „Centaury w lesie”, za który otrzymał tytuł artysty I stopnia, wielki złoty medal, nagrodę na wystawie konkursowej uczniów oraz złoty medal na wystawie TZSP w Warszawie.

W latach 1895-1896 kształcił się w Paryżu. Malował wówczas pejzaże Bretanii, widoki Montmartre’u oraz portrety i studia modeli. Po powrocie do kraju współpracował z czasopismami (m.in. Wędrowiec, Ziarno, Tygodnik Ilustrowany i wiele innych), tworząc dla nich ilustracje oraz recenzje. W 1899 roku wszedł do zarządu TZSP, mimo niechęci do tej instytucji i sztuki tam reprezentowanej. Rozwijał się jako historyk sztuki oraz popularyzator sztuki dawnej i nowej pisząc wiele tekstów publikowanych w książkach i albumach m.in. w: „Sztuka Polska. Malarstwo. Peinture. L’art. polonais” (Lwów, 1903) czy „Bolesław Biegas. Sculpteur et peintre” (Paryż, 1906).

Swoją pedagogiczną ścieżkę rozpoczął w 1897 roku, zakładając własną szkołę malarstwa, a następnie od 1898 roku był wykładowcą rysunku w Instytucie Politechnicznym w Warszawie. Niestety droga ta została przerwana w 1902 roku po kilkumiesięcznej nieobecności Niewiadomskiego spowodowanej aresztowaniem za przemyt nielegalnych wydawnictw narodowych. Od 1897 roku artysta był zaangażowany w Ligę Narodową. Przyczynił się do rozwoju warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, zapraszając do współpracy znanych artystów m.in.: Kazimierza Stabrowskiego czy Ferdynanda Ruszczyca. Sam wykładał tam historię sztuki do 1918 roku. Następnie został radcą w Ministerstwie Kultury i Sztuki, gdzie zajmował się przede wszystkim szkolnictwem artystycznym.

Do wybuchu I wojny światowej w jego malarstwie pojawiały się portrety, kompozycje o tematyce symboliczno-religijnej oraz pejzaże. W 1908 roku wykonał kurtynę dla amatorskiego teatru w Rychwale. W tym samym czasie zainteresował się polichromią kościelną oraz witrażem, czego efektem były jego realizacje w kościele parafialnym Św. Bartłomieja w Koninie. W okresie wojny wstąpił do organizacji sanitarnych. Zgłosił się tam ochotniczo. Uczył w prywatnych pensjach i wykładał w Towarzystwie Kursów Naukowych, zarzucając powoli praktykę artystyczną. W 1920 roku przeszedł do czynnej służby pierwszoliniowej jako szeregowiec 5 Pułku Piechoty Legionów III Kompanii Zapasowej w Chełmnie i został wysłany na front. Po nastaniu pokoju powrócił do pracy w Ministerstwie Kultury i Sztuki, jednak niedługo po tym podał się do dymisji i poświęcił się pisaniu książek związanych z historią sztuki. Dnia 16 grudnia 1922 roku Niewiadomski dokonał zamachu na prezydenta RP Gabriela Narutowicza. Artysta zastrzelił polityka podczas jego wizyty w Galerii Zachęta, za co został pojmany i skazany na śmierć. Egzekucja odbyła się 31 stycznia 1923 roku. Podczas ostatnich tygodni życia Niewiadomski ukończył jeszcze pisać swój podręcznik „Malarstwo Polskie XIX i XX wieku”. Desperacki czyn, jakiego się dopuścił, przysłonił jego twórczość artystyczną, publicystyczną oraz jego dokonania pedagogiczne. Polityczny fanatyzm malarza odbił się na późniejszej interpretacji pozostawionej przez niego spuścizny.