Polswissart

„Sztuka tego artysty – rzecz niezwykła w Polsce lat osiemdziesiątych – odnosi się bardziej do świata sztuki niż do rzeczywistości. Ciecierski nie poddał się muzie historii współczesnej ani reporterskim pokusom walki z dniem dzisiejszym i zapasów z brzydotą. Artysta wymyka się w rejony sztuki, tworząc świat bardziej uporządkowany, rytmiczniejszy, czystszy, a przy tym otwarty na sygnały z innych światów. (…) Ciecierski powołuje się na włoskich artystów protorenesansu, dopełniających główną scenę mniejszymi, bocznymi. Największą miłością obdarza dzieła florenckiego mistrza Quattrocento, Paola Uccella, i skoro to już wiemy, łatwiej dopatrzeć się w obrazach Ciecierskiego tradycji batalistycznej. Rytmy, napięcia i energie ‚Bitwy pod San Romano’ Uccella, umowne formy koni, rycerzy i pejzażu nakładają się na siebie i spychają się wzajemnie w przestrzeni. W obrazach Ciecierskiego szeregi nacierających albo cofających się przekreślonych znaków-sylwetek przynoszą batalistyczne reminiscencje wachlarzowo rozwijanych frontonów i maszerujących armii” (Agnieszka Morawińska, Tomasz Ciecierski w Galerii Foksal, „Twórczość” 1986, nr 9, s. 119-121). „Piramidy” z 1984 roku, są kwintesencją najbardziej poszukiwanych pierwiastków z twórczości Tomasza Ciecierskiego. Jest w nim brutalny ekspresjonizm, pejzażowa abstrakcja, wielowątkowa narracja wzbogacona dygresjami i energia koloru i gestu, bodajże najbardziej poszukiwana jego cecha wizualna. Widoczna jest w niej decentralizacja kompozycji, która u Ciecierskiego ewoluuje aż do rozbicia obrazu na poliptyki i całkowite rozproszenie ich narracji. Opowieść czytamy od ogółu do dopowiadających epizodów, będąc jednak ciągle pod wpływem ekspresji całości kompozycji. Motyw pejzażu pojawiał się w pracach Ciecierskiego od początku jego twórczości i był kontynuowany w kolejny latach powoli tracąc swój realistyczny wygląd na rzecz abstrakcyjnych kompozycji.

Poznań, kolekcja prywatna

Rzeczywistość, która mnie interesuje, znajduje się na granicy możliwości określenia. Stąd obrazy moje balansują na pograniczu świata rzeczywistego (przedstawiającego) i nierealnego (emocjonalnego). – Tomasz Ciecierski

Tomasz Ciecierski należy do grona najwybitniejszych współczesnych malarzy polskich, a tematem przewodnim jego sztuki jest refleksja nad istotą malarstwa. Urodził się w 1945 roku w Krakowie. Studia malarskie ukończył w 1971 roku na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, uzyskując dyplom w pracowni prof. Krystyny Łady-Studnickiej. Kolejne trzynaście lat poświęcił pracy dydaktycznej na macierzystej uczelni. W 1999 roku otrzymał nagrodę im. Jana Cybisa za dorobek twórczy.

W pracach Ciecierskiego ważną rolę odgrywają elementy rysunku, grafiki i fotografii, które artysta wprowadza w przestrzeń malarskiego płótna. Odchodząc od tradycyjnie pojmowanego malarstwa, składa swoje reliefowe kompozycje z wielu samodzielnych obrazów. Początkowo prace artysty miały charakter zdecydowanie figuralny. Zmieniło się to dopiero w latach 80., kiedy zrezygnował z narracyjnego sposobu obrazowania i skupił się na syntetycznym malarstwie pejzażowym, zbliżonym do abstrakcji.

Dla Ciecierskiego zasadnicze znaczenie ma forma. Poszukuje jej, tworząc obrazy złożone z kilku niezależnych od siebie płócien czy kartek papieru. W ten sposób w obrębie jednego obrazu pojawia się wiele przedstawień, które mają ukazywać proces powstawania dzieła oraz sposób myślenia artysty w trakcie całej realizacji. „Ja po prostu chcę, żeby to ciągle było malowanie, żeby to było o malowaniu i procesie malowania, nakładania – i to wszystko. A ostatecznego celu naprawdę nie widzę. Nie widzę takiego punktu, do którego dojdę i potem już można umierać” – przyznaje Ciecierski. Jego obrazy, o na pozór tylko niespójnej kompozycji, przedstawiają charakterystyczne sylwetki ludzkie, zwierzęce lub elementy pejzażu. Prace te niekiedy sprawiać mogą wrażenie luźnych notatek. Ich istotą nie jest jednak treść, lecz sam fakt zaistnienia. „Od początku malarstwo to, niezależnie od faktu czy tematem obrazów były szkicowo potraktowane biegnące sylwetki ludzi, czy też symboliczny pejzaż, wypełnione było przekonaniem o swej suwerenności, poczuciem lekkości, umiłowaniem otwartej przestrzeni oraz ogromną kulturą i znajomością tradycji” – tłumaczy zamysł artysty Joanna Kiliszek (Kiliszek J., Ciecierski. Malarstwo/Painting, ZPAP, 2000).