Polswissart

Trzy koszule w paski zakupił pewien biznesmen w ekskluzywnym sklepie w Bolonii. Zaaferowany doborem krawatów, spiesząc się, zostawił w sklepie koszule zabierając jedynie krawaty. Sklep odesłał koszule pod jego adres do Berlina, który okazał się być nieaktualny. Koszule trafiły do biura rzeczy znalezionych – Zentrals Fundburo przy Patz de Luftbrucke 6, po czym po roku niezgłaszania się właściciela, zostały odkupione przez Tredermark w dzielnicy berlińskiej Wedding. Ten uroczy targ staroci przy Myllerstrabe 138C – prowadzony przez małżeństwo Palestyńczyków, był często odwiedzany przez mieszkającego w pobliżu szwajcarskiego aktora, Maria Gremlicha. Kupił on trzy koszule odwiedzając pobliskie zakłady krawieckie skracając ich rękawy. Ostatecznie Mario pozostawił sobie jedną koszulę, którą szczególnie polubił. Odbywał w niej liczne podróże do szwajcarskich teatrów, w których występował (SPRAWDŹ W INTERNECIE). Pozostałe dwie koszule trafiły do innych ciucheksów najpierw w Berlinie a później do Polski. Jedną z nich nabył Zbyszek Kamiński, mieszkaniec woj. Zachodniopomorskiego, który jest ekologiem, członkiem Towarzystw Miłośników Rzeki Regi (SPRAWDŹ W INTERNECIE). Wielokrotnie występował w tej koszuli na spotkaniach swojego klubu walczącego z lokalnymi kłusownikami. Zbyszek jest również kibicem narodowej drużyny piłkarskiej, jeździ na mecze i wtedy zmienia koszule w paski na biało-czerwoną (SPRAWDŹ W INTERNECIE). Trzecią koszulę zakupił konduktor pociągów ekspresowych, który wielokrotnie przejeżdżał trasę Paryż-Bruksela-Berlin. Wszystkie trasy przejazdów trzech nowych właścicieli koszul wielokrotnie przecinały się o czym nie wiedzieli ich posiadacze.

- Andrzej Paruzel 2016

Trzy koszule to obiekt reprezntatywny dla prac Andrzeja Paruzela powstałych w ostatnich dwóch dekadach.
W tej postkonceptualnej pracy, znajdujemy zarówno elementy wizualne, jak i literackie. Punktem wyjścia dla obu tych wątków jest zdjęcie sklepu z koszulami w Bolonii.Mamy z jednej strony realne zdjęcie, prezentujące wnętrze sklepu z niezwykle precyzyjnie poukładanymi koszulami i krawatami – zaś z drugiej quasi-realną opowieść, której narrację układa przypadek.W tej opowieści, autor „śledzi” losy trzech koszul i ich późniejszych właścicieli.
W momencie kiedy odbiorca zaczyna powątpiewać w realność opowiadania, Andrzej Paruzel „potwierdza prawdziwość historii", odsyłając go do internetu, gdzie widz znajduje realne postacie prezentowanego opowiadania.

Warszawa, Galeria Esta, Warszawa, Paryż, Łódź, Koluszki, Berlin i inne pasaże, WGW, 30 września - 3 października 2021
Łódź, Fotofestiwal, 10 - 27 czerwca 2021
Szczecin, Trafostacja Sztuki, Andrzej Paruzel. Spotkałem kogoś, kto w czasie pierwszej rozmowy opowiedział mi książkę, którą miałem napisać Radom, MCSW Elektrownia, Andrzej Paruzel. Szczekał na mnie wnuk psa, który szczekał na Strzemińskiego, 2019
Budapeszt, Galeria Platan, Passages of Neo-Avant-garde, 2017

Szczekał na mnie wnuk psa, który szczekał na Strzemińskiego [katalog wystawy], wyd. MCSW Elektrownia, Radom 2019, ss. 187-189

Już w czasie pierwszych studiów uniwersyteckich, na początku lat siedemdziesiątych, Paruzel wyjeżdżał do Paryża i w galeriach poznał prace artystów europejskich i amerykańskich konceptualnych posługujących się fotografią i video. Paruzel wspomina: „bardzo ceniłem strukturalne prace Jana Dibbetsa, działania do kamery Valie Export, Petera Weibla czy performatywne instalacje Nam Jun Paika. Uprawianie fotografi analitycznej, badającej własne medium jeszcze bardziej ''wyostrzyłem" w łódzkiej szkole filmowej, gdzie poznałem twórczość moich starszych kolegów z Warsztatu Formy Filmowej.” Artysta realizował cykle prac fotograficznych, video zapisów i instalacji, gdzie badał relacje między sobą, swoim postrzeganiem przestrzeni a rejestrującą ją kamerą. Na indywidualnej wystawie w 1977 w paryskiej galerii Lara Vincy ''Sytuacje video fotograficznej'” Paruzel prezentował  prace o takiej problematyce. Na centralnym miejscu eksponowana była praca '' Czarny kwadrat''. Choć nie użył w niej kamery video z monitorem, to wprowadzając lustro przed aparat fotograficzny w pewnym stopniu stworzył zamknięty układ w przestrzeni dający się obserwować i rejestrować. Artysta wspomina wystawę w 1977 roku na której prezentował „Czarny kwadrat”: „Pracę powstałą niemal pół wieku temu zapamiętałem szczególnie jeszcze z innego powodu. Podróżowałem na wystawę do Paryża najtańszym środkiem lokomocji - pociągiem. Wszystkie prace miałem w wielkiej teczce a ta praca była przygotowana przez introligatora na połączonych, ale składających się, czterech tekturach. Precyzyjne sprawdzanie celników i żołnierzy na granicy z NRD a później dwukrotnie na granicy Berlina wschodniego i zachodniego, sprawiło, że musiałem wyciągać, rozkładać pracę i składać w przeładowanym przedziale narażając współpodróżnych na niedogodności. Drżałem, aby prac nie zniszczyła się i żeby jej stracić z powodów znanych tylko upartym kontrolerom...”